شروین راد

تهران شهر پر چالشی است. شهری که هر روز شاهد اتفاقات مختلفی است و گاهی این اتفاقات حوادث تلخی را رقم می‌زنند. زوایای مختلف شهر نیازمند رسیدگی‌های مختلف هستند تا حیات شهر تهران تحت تأثیر قرار نگیرد و شاهد اتفاقات تلخ در تهران نباشیم. با این وجود در دورهای گذشته مدیریت شهری بی‌توجهی به گودهای ساختمانی خطرناک موجب حوادث مختلفی برای شهر تهران شده است. گودهایی که برخی از آن‌ها با رؤیایی پروژه‌های بلندپروازانه در شهر تهران شکل گرفته‌اند و حالا از بلندپروازی آن‌ها تنها چاله‌های خطرناکی در سطح شهر باقی مانده است. گودال‌هایی که حالا گره‌ای برای مدیریت شهری شدند و رسیدگی به آن‌ها روی میز قرار دارد.

تعداد گودهای شهر تهران

 بر اساس آماری که معاونت شهرسازی شهرداری تهران اعلام کرده ۴۸۵ گود با خطر خیلی بالا، بالا و متوسط در سطح شهر را شناسایی شده است که از بین آن‌ها ۲۷۵ گود پرخطر است. منطقه ۲۲ و ۱، دارای بیشترین تعداد گود پرخطر در تهران هستند. در منطقه یک، ۳۱ گود پرخطر وجود دارد. از این تعداد ۱۱ گود پرخطر منطقه به حال خود رها شده و در ۲۰ گود عملیات عمرانی جریان دارد. در همین محله ۴۶ گود نیز دارای خطرپذیری نسبی متوسط هستند که از میان آن‌ها نیز ۲۰ گود رها شده و تنها ۲۶ گود فعال هستند که در مجموع می‌توان گفت که ۱۰ هزار مترمربع مساحت گودهای بسیار خطرناک منطقه یک است. در منطقه ۶ حدود ۱۱ گود پرخطر وجود دارد که یکی از این گودها از بیش از ۴۰ سال پیش به حال خود رها شده است. اتفاق تلخ ماه گذشته در ریزش ساختمان کنار گود مقدم در منطقه ۱۷ شهرداری و مرگ دو نفر باعث شده که سرکشی و تعیین وضعیت گودهای خطرناک شهر تهران سرعت بگیرد.

گود میلاد

یکی از معروف‌ترین گودهای شهر تهران، گود پروژه میلاد ۲ در کنار برج میلاد است. این گود زمانی قرار بود محل ساخت فاز دوم برج میلاد باشد اما سال‌هاست که به حال خود رها شده و مدیریت شهری به دنبال چاره اندیشی برای تعیین وضعیت این گود در کنار برج میلاد است. شکرالله بنار، مدیرعامل سازمان سرمایه گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران به تازگی گفته است: «به زودی قرار است قرارداد شهرداری با شریک خود در پروژه فاز ۲ برج میلاد به صورت توافقی فسخ شود بنابراین تا پیش از فصل زمستان گود برج میلاد ایمن‌سازی خواهد شد. تعدادی از گودهای پر خطر در شهر تهران مانند گودهای فاز دو برج میلاد، پروژه باران و پروژه مدائن متعلق به سازمان سرمایه‌گذاری است. به شهروندان این قول را می‌دهیم که این گودها تعیین تکلیف و ایمن‌سازی می‌شوند.»

گودهای بابک زنجانی

یکی از پر سر و صداترین گودهای تهران در خیابان ایران زمین قرار دارد و این گود که به گود پروژه بابک زنجانی معروف است، با بازداشت و محاکمه او به وزارت نفت واگذار شده است؛ اما گود ایران زمین تنها گود بابک زنجانی در شهر تهران نیست. آن‌طور که سالاری، عضو شورای شهر اعلام کرده گود دیگری در منطقه یک و همچنین گودی در محدوده میدان ونک مربوط به زنجانی وجود دارد که انتظار مدیریت شهری از دولت و سایر نهادی این است که در رعایت قوانین برای سایر مردم الگو باشند و مدیریت شهری در این زمینه بدون تعارف عمل می‌کند و بعد از اخطار ۱۵ تا ۲۰ روزه عملیات ایمن‌سازی که می‌تواند پر کردن با خاک باشد را انجام می‌دهد.

گود مرزداران

گود مرزداران مربوط به عملیات ساختمانی در سال ۹۳ است که حدود ۳۵ متر عمق دارد. برای این گود سازه‌های نگهبان موقت اجرا و عملیات ساخت و ساز از سال ۹۴ متوقف شده است. رها شدن این گود و قدیمی بودن حفاظ نگهبان حالا باعث نگرانی از وضعیت این گود شده است. سالاری، عضو شورای شهر درباره وضعیت این گود نیز گفته است: «مدت‌ها است که این گود در شرایط بسیار خطرناکی قرار دارد و موجب نگرانی شدید همسایگان شده است. باید گفت با ریزش گود، فاجعه بزرگی به بار خواهد آمد و جان و مال دستکم ۱۵۰ خانوار در معرض تهدید است. مقرر شد راستی آزمایی ایستایی جداره‌های گود، حداکثر ظرف مدت یک هفته توسط سازمان نظام مهندسی و مهندسین مشاور ذیصلاح از دیگر تصمیمات اتخاذ شده بود تا در صورت نیاز به مقاوم‌سازی جداره‌ها، مقاوم‌سازی با اولویت و با سرعت بیشتری توسط مالک به موازات انجام شود.»

گود زرافشان و گود ال‌سو

دو گود دیگر در شهر نیز توسط رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران بازدید شده که یکی از این گودها در شهرک غرب این ملک به مساحت ۱۶۷۵ متر مربع در سال ۹۵ مجوز ساخت با کاربری تجاری – اداری گرفته و در همان سال نسبت به گودبرداری به عمق ۳۵ متر اقدام کرده است.

این گود نیز از سال ۹۵ رها شده و مقرر است که در اسرع وقت، شهرداری نسبت به مقاوم‌سازی و پر کردن گود به روش اصولی اقدام کند. همچنین گود دیگر واقع در منطقه ۲ موسوم به هتل ال سو در سال ۹۱ با عرصه‌ای به مساحت ۶۰۰۰ متر مربع و در ۳۲ طبقه (۲۴ طبقه روی زمین و ۸ طبقه زیر زمین) پروانه ساخت گرفته اما پس از گودبرداری پروژه متوقف شده است و موجبات شکایت همسایگان را فراهم کرده است. قرار است وضعیت این گود نیز به‌زودی بررسی شود.

گودهای منطقه ۶

در منطقه ۶ حدود ۱۱ گود پرخطر وجود دارد که دو مورد از این گودها در ناحیه یک قرار گرفته است. یکی از آن‌ها متعلق به یک شرکت ساختمانی است و دیگری نیز در خیابان قرنی واقع شده که متعلق به بانک شهر است.

محمدرضا قاسمی، معاون معماری و شهرسازی منطقه ۶ گفته که در ناحیه ۲ این منطقه، حدود چهار گود پرخطر وجود دارد که بزرگ‌ترین آن‌ها گود حجاب در تقاطع بلوار کشاورز و حجاب است و این گود از اوایل انقلاب به حال خود رها شده و دست به دست چرخیده و در حال حاضر در اختیار قرارگاه خاتم‌الانبیا است که به تازگی از طرف مالک درخواست صدور پروانه شده و به نظر می‌رسد در حال تعریف پروژه‌ای ۲۵ طبقه هستند.

همچنین بر اساس اعلام شهرداری تهران، در خیابان ولیعصر جنب بزرگمهر نیز گودی واقع شده که متعلق به بنیاد نیکوکاری قائم است و ۱۰ سال است که پروژه‌اش متوقف است. همچنین، گود خیابان زرتشت در حال تغییر نقشه است و علاوه بر آن در بلوار کشاورز نیز گودی متعلق به بانک پارسیان قرار دارد که ۱۱ سال است بلاتکلیف مانده است.

شهرداری تهران حالا در تلاش برای تعیین وضعیت، رفع خطر و تعیین تکلیف نهایی وضعیت گودهای موجود در شهر تهران است. گودهایی که به‌زودی یا باید عملیات عمرانی در آن‌ها با حفاظت گود ادامه یابد یا بسیاری از این گودها پر شود.