احسان رستمی پور

عمارتی تاریخی در جداره شمالی خیابان نوفل لوشاتو، سال‌ها بود که وضعیت مناسبی نداشت و بیم آن می‌رفت که مانند بسیاری از بناهای تاریخی تهران روزی به تاریخ بپیوندد و تخریب شود. عمارت سرهنگ یوسف بهرامی، سال‌ها اداره اوقاف تهران بود و بخشی از آن در سال ۹۴ دچار ریزش شده و زمزمه‌ها از قصد تخریب بنا خبر می‌داد. بنایی که ثبت نبود و پناهی نداشت، حالا سرنوشتش تغییر کرده و زیر دست مرمتگران است.

قصه وقف

سرهنگ یوسف بهرامی، رئیس شهربانی تهران و برادر محمود منشی باشی بود. منشی باشی که وارثی نداشت، وصیت کرده بود که تمامی اموالش بعد از فوت به برادرش برسد. سرهنگ بهرامی بعد از فوت برادر به فکر وقف این اموال افتاد و در کنار اموال برادر، اموال خود و همسرش را نیز وقف کرد. وقف اموال به این صورت بود که بیمارستانی مخصوص کودکان در تهران ساخته شود و از ماحصل درآمد موقوفه، بیمارستان اداره شود. بیمارستان مذکور حالا بیمارستان کودکان بهرانی تهران است. با این وجود موقوفه سرهنگ بهرامی برای مدتی در دست اداره اوقاف بود و بنای واقع در خیابان نوفل لوشاتو که ارزش تاریخی داشت، در مسیر نابودی قرار داشت. حدود ۵ سال پیش مجموعه موقوفه بهرامی دوباره به مدیریت خانواده بهرامی برگشت و اداره اوقاف تهران از ساختمان تاریخی بهرامی رفت. تولیت موقوفه بهرامی بعد از آن تلاش کرده با استفاده از ماحصل موقوفات بنای تاریخی سرهنگ بهرامی را مرمت و از این میراث خانوادگی نگهداری کند.

قصه مرمت

۴۰ سال کاربری اداری، رسیدگی نکردن به بنا و کشیدن نقشه تخریب این عمارت را از نفس انداخته بود. مرمتگران موقعی به بنا رسیدند که اوضاع این عمارت پهلوی اول مساعد نبود و نیاز به مرمت اساسی داشت. وحید افصحی، مدیر پروژه مرمت سرهنگ بهرامی به دروازه تهران می‌گوید: «استحکام‌بخشی سازه‌ای در دستور کار ماست و پی، دیوارها و سقف‌ها استحکام‌بخشی خواهد شد. کلاف کشی فلزی در بنا صورت خواهد گرفت، دیوارها تزریق و پی نیز تزریق می‌شود تا بنا به طور کلی استحکام پیدا کند. همچنین خرپای موجود بنا که قبلا نشست کرده بود، به حالت اولیه برگشته و سقف اجرایی خواهد شد. در نهایت نما و تزیینات بنا مرمت می‌شود و بنا کاربری فرهنگی و خدماتی پیدا خواهد کرد.»

عمارت حالا زیر دست مرمتگران است، سقف بنا را جمع کرده و در حال مرمت ستون‌های چوبی سقف هستند. روی بنا حفاظ کشیده شده تا از گزند باد و باران دور بماند و مرمت کاران بتوانند سقف را به شیوه تاریخی خود دوباره احیا کنند. کارگران مرمت در عمارت تاریخی سرهنگ یوسف بهرامی حالا آرام آرام میراث موقوفه بهرامی را نجات می‌دهند و به زندگی دوباره نزدیک می‌کنند.

قصه احیا

موقوفه سرهنگ بهرامی قرار است پس از مرمت با کاربری فرهنگی احیا و به یکی از پاتوق‌های خیابان نوفل لوشاتو تبدیل شود. وحید افصحی درباره طرح کاربری این بنا می‌گوید: «زیرزمین قرار است به عنوان گالری استفاده شود. ساختمان الحاقی در جنوب بنا تبدیل به سالن تئاتر می‌شود و همچنین طبقه اول و حیاط بنا به عنوان رستوران و کافی‌شاپ فعالیت خواهد کرده بود.»

مدیر پروژه مرمت درباره زمان پایان یافتن مرمت و آغاز کاربری جدید عمارت سرهنگ یوسف بهرامی می‌گوید: «قرار بود که این مرمت تا پایان سال تمام شود اما شرایط اقتصادی تغییر کرده است. در حال حاضر برآورد اولیه‌ای که برای مبلغ این پروژه داشتیم حدود سه برابر شده است و با توجه به موقوفه بودن بنا و تزریق مالی که به طور خرد انجام می‌شود، شرایط کمی تغییر کرده است. با این وجود در تلاش هستیم که تا پایان سال بنا را به وضعیت مطلوبی برسانیم اما احتمالاً در سال آینده پروژه پایان یافته و کاربری‌های جدید در بنا مستقر خواهند شد.»

خیابان نوفل لوشاتو تهران پر از بناهای تاریخی واجد ارزش است که با احیای این بناها می‌تواند تبدیل به یکی از گذرهای فرهنگی شهر تهران شود