قدیمیترین آموزشگاه رانندگی پایتخت کدام است – دروازه تهران

یادگار از روزگار اتول سواری
زهرا داستانی
۱۲۰ سال از ورود اولین اتومبیل به ایران میگذرد و در این سالها خاطرات اندکی از اتومبیلهای اولیه به یادگار مانده است. ردی از آن خاطرات را میتوان در تهران، خیابان مولوی و خیابان وحدت اسلامی جست و جو کرد. در میان انبوه ساختمانها و مغازههایی که یکی در میان صاحبانشان سعی کردهاند با بازسازیشان چهره نویی به آنها بدهند، ساختمان قدیمی آجرکاری شدهای به چشم میخورد که چند گوشهاش را با کاشیهای سنتی ایرانی تزیین کردهاند. ساختمانی که کاشی سر در آن حکایت از قدمت تاریخیش دارد. روی تابلو نوشته شده: «آموزشگاه رانندگی پرستو، تاریخ تاسیس ۱۳۱۸»
اولین آموزشگاه رانندگی تهران چگونه تاسیس شد؟
آموزشگاه رانندگی پرستو تاریخ بیش از ۸۰ سال اتومبیلسواری در ایران را در حافظه خود دارد. درست زمانی که استفاده از اتومبیل در ایران عمومی شد و برای استفاده از آن نیاز به دریافت گواهینامه بود. طبق اسناد به جای مانده از این آموزشگاه و براساس آنچه عباس حسینی، در کتاب خود «این اتولی که من میگم» (تاریخچه اتومبیل در ایران) نوشته است: آموزشگاه پرستو به نوعی نخستین آموزشگاه تعلیم رانندگی در تهران است که حول و حوش سالهای اول دهه نخست ۱۳۰۰ فعالیت خود را آغاز کرده است. براساس نوشتههای او، در آن سالها آموزشگاهی توسط چند نفر از کارشناسان امور اتومبیل راهاندازی شد.
بانیان این آموزشگاه عبارت بودند از محمدتقیخان مکانیسین، نخستین مکانیک رسمی کشور که از دولت وقت نشان علمی دریافت کرده بود و کارگاه مکانیکی در خیابان چراغبرق داشت، علی پرستو نظمیه چی، منصورخان مستوفی کارشناس اداره نظمیه تهران، علیاکبر رحیمیپور بهعنوان مربی و مسئول آموزش رانندگان و یک افسر روسی که سرپرستی این گروه را هم برعهده داشت. این گروه ۵ نفره بهصورت شراکتی آموزشگاه تعلیم رانندگی را دایر کردند که شغل دوم آنها محسوب میشد. این آموزشگاه بعد از مدتی منحل شد و چند سال بعد علی پرستو آموزشگاه پرستو را راهاندازی کرد. مکان فعلی این آموزشگاه در ابتدا دفتر و چاپخانه روزنامه پرستو بود که بعدها یعنی سال ۱۳۱۸ به آموزشگاه تعلیم مکانیکی و تعمیر خودروی پرستو تبدیل شد.
آموزشگاهی که «علی پرستو» از افراد صاحبمنصب نظمیه بانی راهاندازیاش بود به بسیاری از افراد و چهرههای مشهور شهر تهران در آن زمان رانندگی آموخت و تصدیق رانندگیشان را صادر کرد.

علی پرستو، بنیان گذار اولین آموزشگاه رانندگی در تهران
شهرت این آموزشگاه در دورههایی به جایی رسید که اخبارش در صفحه یک روزنامهها قرار میگرفت. در صفحهای از روزنامه «رهبر» به تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۳۲ ،خبر چاپ سوم کتاب آییننامه آموزشگاه پرستو که در آن زمان به دلیل استقبال بسیار کمیاب شده بود، در کنار خبر سکته قلبی محمد مصدق، نخست وزیر وقت ایران در دادگاه چاپ شده است. قدمت این آموزشگاه را میتوان در قطعات خودرویی دید که آن زمانها، مرحوم پرستو برای آموزش هنرجویان تهیه کرده بوده و هم اکنون در آموزشگاه موجود است. هنوز موتوری که او برای آموزش به هنرجویان فنی مکانیکی تهیه کرده بود، در این آموزشگاه نگهداری میشود.
حفظ میراث ۸۰ ساله پرستو
«محمدتقی قدس محمدی»،پس از فوت علی پرستو این آموزشگاه را از وارثان آن خریده است، حالا مدیریت این مجموعه را برعهده دارد. او سعی میکند میراث به جای مانده از مرحوم پرستو را زنده نگه دارد. به جز بنای این آموزشگاه که به جز اندکی تغییر، همانند روزهای اولش باقی مانده، چندین کتاب آموزشی که شامل کتابهای آییننامه و کتب فنی است را از گذشته در آموزشگاه حفظ کرده است. اگرچه از نخستین نفری که در آموزشگاه ثبتنام کرده سند یا اسمی در آموزشگاه موجود نیست اما تعدادی کارت از اولین کسانی که برای آموزش دورههای مکانیکی اتومبیل به این آموزشگاه آمدهاند در این آموزشگاه موجود است. محمدی میگوید: «در این سالها بسیاری از کسانی که نامشان بر روی این کارتها درج شده، به آموزشگاه سر زدهاند و نوهها و فرزندانشان را برای تعلیم به آموزشگاه آوردهاند.»
آموزشگاه رانندگی پرستو همچنان فعال است. کلاسهای آموزشی همه روزه برپا است و چرخ آموزشگاه با یاد مرحوم پرستو و خاطرات اولین اتول سواران در تهران همچنان میچرخد.
۲۲ شهریور ۱۳۹۹ – روزنامه چندرسانهای دروازه تهران
از میان ویدئوها: اولین آموزشگاه رانندگی پایتخت چگونه شکل گرفت؟