شروین راد

مدیر تازه منصوب شده موزه فرش ایران به تازگی در یک اقدام عجیب دستور به تبدیل حوض‌های ورودی موزه فرش به باغچه داده است. حوض‌های ورودی موزه فرش یکی از المان‌های تاریخی بنای ثبت ملی شده موزه فرش است که بر اساس قانون هرگونه دخالت، تغییر و تخریب آن‌ها جرم محسوب می‌شود.

از دغدغه وزیر تا گل‌کاری

اتفاقی که در ورودی موزه فرش رخ داده، بیش از هر چیز به دغدغه عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی برمی‌گردد. او که خانه‌اش در نزدیکی موزه فرش است، چندی پیش گفته بود: « چون منزل من نزدیک موزه فرش است و برای قدم زدن زیاد حوالی موزه فرش می‌روم، می‌دیدم که ورودی موزه بسیار کثیف است، گربه‌ها از سر و کول هم بالا می‌روند و کودکان کار آن‌جا تجمع می‌کنند، درخواست کردم ورودی موزه را پاک کنند و دستور دادم بخشی از فضای گسترده محوطه موزه فرش را به بازارچه دائمی صنایع دستی تبدیل کنند، الآن هیچ کجا محلی برای عرضه صنایع دستی وجود ندارد.»

خواسته وزیر میراث فرهنگی به سرعت توسط مدیر تازه منصوب شده‌اش اجابت شد و سجاد نوروزیان -مدیر تازه موزه فرش که انتصاب او به دلیل سوابق کاری‌اش و آشنا نبودن با حوزه میراث فرهنگی، موزه و فرش از ابتدا مورد انتقادات گسترده بود- کمتر از یک ماه پس از انتصابش در یک پست اینستاگرامی با بهانه کردن کثیفی ورودی موزه اعلام کرد که حوض‌های ورودی موزه فرش را با همکاری شهرداری منطقه ۶ تبدیل به باغچه کرده است. تنها چند ساعت پس از انتشار این خبر، موضوع دست بردن در اصالت بنای موزه فرش مورد انتقاد گسترده افکار عمومی و فعالان میراث فرهنگی قرار گرفت.

موج انتقادات از چلمن سیزدهم

مدیر موزه فرش ایران در حالی به این سمت منصوب شده که پیش از این نقش آفرینی‌اش در یک کلیپ تبلیغ توتون پیپ با نقش چلمن سیزدهم منتشر شده بود. سوابق و تحصیلات نامربوط او به موزه و میراث فرهنگی نیز منجر به این شده بود که از انتصاب چنین شخصی بر ریاست مهم‌ترین موزه فرش کشور از ابتدا با انتقادات گسترده روبرو باشد. همچنین گفته شده که روابط نزدیک نوروزیان با عزت الله ضرغامی و فعالیت در ستاد تبلیغاتی ضرغامی علت این انتصاب بوده است. با این وجود وزیر میراث فرهنگی تا این لحظه هیچ واکنشی به این انتقادات نداشته است و مدیر منصوبش در نخستین اقدام کاری خود نیز جنجال تازه‌ای برپا کرده است. پس از انتشار گسترده تصاویر گل‌کاری حوض موزه فرش، کامران دیبا، معمار و طراحی فضای عمومی موزه فرش نسبت به تعرض به این حوض‌ها واکنش نشان داد و در صفحه شخصی خود نوشت: «تبدیل حوض‌های وضوی موزه فرش تنها تغییر ساده یک کاربری نیست بلکه مخدوش کردن کانسپت مجموعه از وضو تا نیایش است که شامل هفت حوض وضو، نمازخانه (قبله‌نما) و نماد دست شهادت است بنابراین عدم آگاهی مسئولان وزرات‌خانه میراث فرهنگی و موزه فرش از کانسپت اصلی این طرح و شناخت مجموعه باعث تأسف است. طرح محوطه موزه فرش تا موزه هنر‌های معاصر اعم از پیاده‌راه موزه فرش و باغ آن، حوض‌های وضو و نمازخانه، همچنین پلکان ورودی موزه فرش، دروازه گذر فرهنگ و هنر و باغ مجسمه موزه‌هنر‌های معاصر به عنوان چشم‌اندازی یک‌پارچه طراحی شده است.»

انتقادات از اقدامات مدیر تازه منصوب شده موزه فرش حالا باعث راه اندازی کارزاری شده است. این کارزار از عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی درخواست کرده که مدیر شایسته‌ای به جای مدیر فعلی برای ریاست موزه فرش ایران منصوب کند.

مدیرانی که لایک می‌کنند!

در حالی موج انتقادات از تغییر کاربری حوض‌های موزه فرش و تعرض به یک اثر ثبت ملی بالا گرفته است که اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به جای پیگیری موضوع، در یک اطلاعیه سعی در عادی جلوه دادن موضوع دارد و تغییرات حوض‌ها را برگشت پذیر می‌داند. این در حالی است که کارشناسان معتقدند این باغچه‌های بزودی باعث نابودی سنگ‌های حوض‌ها و سیستم آبرسانی آن‌ها می‌شود. در اقدامی عجیب پرهام جانفشان، مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران که هنوز موج تغییر مدیران وزارت میراث فرهنگی به او نرسیده است، یکی از نخستین کسانی است که پست اطلاع رسانی رئیس موزه فرش را درباره تغییر کاربری حوض‌ها لایک کرده و تاکنون به جای انجام به وظایف ذاتی خود درباره برگشت وضعیت به سابق و پیگیری این موضوع در برابر اقدامات رئیس موزه فرش که روابط نزدیک به وزیر میراث فرهنگی دارد، موضع سکوت گرفته و اداره تحت فرمانش می‌کوشد که موضوع را عادی جلوه دهد. با وجود تصریح قانون در جرم بودن تخریب آثار ثبت ملی هنوز هیچ کدام از مدیران وزارت میراث فرهنگی به طور رسمی پاسخگوی وضعیت ایجاد شده نیستند و به نظر می‌رسد که این بار نیز مانند موضوع انتصاب فردی بدون سابقه لازم به مدیریت موزه فرش، قرار است با سکوت موضوع به دست فراموشی سپرده شود.