معرفی پروژه‌های توسعه محله‌ای منطقه یک
پارکی برای ارتقاء فرهنگ ترافیکی محله
شهرداری تهران در راستای توسعه محلات شهر دست به اجرای پروژه‌هایی در مناطق ۲۲ گانه تهران در سال ۱۳۹۹ زده است. دروازه تهران در سلسله گزارش‌هایی به این پروژه‌های محله محور پرداخته و از نحوه اجرای آن‌ها در مناطق مختلف تهران گزارش‌هایی تهیه کرده است. این بار به منطقه یک تهران رفته و پروژه‌های توسعه محله‌ای این منطقه را مرور کرده‌ایم.
اجرای ۵۸ پروژه توسعه محله‌ای در منطقه یک
شهرداری منطقه یک، سال ۱۳۹۹ با اختصاص ۴۲ میلیارد و ۹۱۸ میلیون تومان توانسته ۵۸ پروژه توسعه محله‌ای را تعریف و اجرا کند. این پروژه‌ها در راستای دستورالعمل‌های توسعه محله‌ای که از سوی شهرداری تهران ابلاغ شده به اجرا درآمده است. توسعه سرانه فضای سبز و ورزشی محلات، زیباسازی جداره‌ها و بهسازی معابر، حذف فضاهای بی‌دفاع شهری، ایجاد پاتوق‌های محلی، اصلاح هندسی معابر و توسعه مسیر دوچرخه‌سواری از جمله پروژه‌های محله‌ای برای این منطقه بوده است.
احداث پارک آموزش ترافیک
مداخلات کالبدی در شهر از جمله اقدامات مدیریت شهری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی است. تعریف کاربری برای فضاهای بی‌دفاع شهری نمونه‌ای موفق از این مداخلات کالبدی است که علاوه بر کاهش آسیب‌های اجتماعی، ارزش افزوده‌ای برای محلات ایجاد می‌کند.
شهرداری تهران در سال ۱۳۹۹ کار حذف فضای بی‌دفاع شهری در منطقه یک را با احداث پارک آموزش ترافیک در محله گل‌ها دنبال کرده است. محسن عبدی، رئیس اداره نظارت بر اجرای معاونت ترافیک منطقه یک شهرداری تهران می‌گوید: «پارک آموزش ترافیک مهرگان در فضایی به مساحت ۱۵۰۰ متر مربع در ضلع جنوبی پارک مهرگان احداث شده است. محلی که این پارک در آن واقع شده، پیش از این فضای بی‌دفاع شهری بوده که آسیب‌های اجتماعی بسیاری را برای محله به همراه داشته است.» به گفته او، در طراحی این پارک تلاش شده تا عناصر اصلی و المان‌های ترافیک شهری در ابعاد کوچک برای کودکان ایجاد شود.
این پارک در دو فاز طراحی و احداث شده است. فاز یک آن در روزهای پایانی سال ۱۳۹۹ آغاز شده و در کمتر از ۲ ماه کار ساخت پارک به اتمام رسیده است. در این پارک تمام کریدورهای عابر پیاده و سواره‌رو، مسیر دوچرخه‌سواری، ایستگاه اتوبوس، تاکسی و مترو ساخته شده تا فضای مناسبی برای آموزش فرهنگ ترافیکی در سنین پایین باشد. در معابر طراحی شده در این مجموعه تمامی علائم مربوط به راه و سرعت، طراحی و نصب شده است. همچنین دیواری سنگی جهت ایمن‌سازی فضای بوستان در ضلع شمال و شرق آن برپا شده.
به گفته رئیس اداره نظارت بر اجرای معاونت ترافیک منطقه یک شهرداری تهران، در فاز دوم ساخت این پارک آموزشی، قرار است ساختمانی اداری به متراژ حدود ۲۵۰ متر مربع دارای سالن آمفی‌تئاتر، بخش اداری و فضای آموزشی احداث شود. پارک آموزش ترافیک مهرگان به عنوان برترین پروژه ترافیکی سال ۱۳۹۹ شهرداری تهران معرفی شده است.
بازگرداندن زمین ورزشی به اهالی محله کاشانک
بازسازی زمین ورزشی محله کاشانک از دیگر پروژه‌های توسعه محله‌ای شهرداری در منطقه یک تهران بوده است. به گفته فائزه فاضلی، مدیر سرای محله کاشانک، در دهه ۶۰ و ۷۰ زمینی ورزشی در خیابان آجودانیه (شهید سواری فعلی) در اختیار اهالی محله کاشانک قرار داشته که اوایل دهه ۸۰ به علت ساخت و ساز‌ها از اهالی محله آن را از دست داده‌اند. سال ۱۳۸۵ زمین خاکی دیگری واقع در خیابان صبوری، بن بست کمالی شرقی از طرف اداره منابع طبیعی و تربیت بدنی شمیرانات به اهالی محله کاشانک داده شده است.
به گفته او، این زمین ورزشی در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ با همکاری شورایاری محله و شهرداری توسعه پیدا کرده و تبدیل به زمین چمن مصنوعی با متراژ ۱۰۰۰ متر مکعب شده است. در سال‌های اخیر این زمین به دلیل فرسودگی غیرقابل استفاده بوده اما سال ۱۳۹۹ شهرداری تهران در قالب پروژه‌های توسعه محله‌ای کار بهسازی و نوسازی چمن زمین ورزشی کاشانک را آغاز کرده و درهای این زمین بهار ۱۴۰۰ به روی اهالی محله گشوده شده است. حالا دو تیم محلی قدیمی در ۶ سانس به صورت رایگان از این زمین استفاده می‌کنند.
بوستان نرگس؛ از کارگاه مترو تا احیای دوباره
از دیگر پروژه‌های توسعه محله‌ای در منطقه یک می‌توان به احیای بوستان نرگس در محله فرمانیه اشاره کرد. محمدمحسن خندان، رئیس اداره پایش ارزیابی عملکرد معاونت برنامه‌ریزی شهرداری منطقه یک در این باره می‌گوید: «این بوستان با مساحت ۷۵۰ متر مربع در سال‌های گذشته به دلیل همجواری با کارگاه مترو از بین رفته بود؛ اما سال ۱۳۹۹ با اتمام کار ساخت ایستگاه مترو و تخلیه کارگاه، بوستان نرگس مجدداً بازسازی و احیا شد و در اختیار اهالی محله قرار گرفت. تمام معابر و رمپ‌ها از نو طراحی و ساخته شد.» شهرداری علاوه بر کاشت نهال‌های درختی، با نصب مبلمان شهری، آلاچیق و وسایل ورزشی، فضای این پارک را برای استفاده اهالی مناسب‌تر کرده است.
پاتوقی برای اهالی یک محله گردشگر‌پذیر
مدیریت شهری سال ۱۳۹۹ به درخواست شورایاران در محله درکه پاتوقی محلی برپا کرده است. پاتوق محله که میان اهالی به نام میراسماعیلی شناخته می‌شود در شمال محله درکه و در مسیر عبور گردشگران، اهالی و کوهنوردان قرار گرفته است. این پاتوق در مساحتی حدود ۴۰۰ متر مربع و در محل سابق بوستان میراسماعیلی قرار داد. سال ۱۳۹۹ بوستان سابق میراسماعیلی با تغییرات متنوعی همچون نصب مبلمان شهری و سیستم روشنایی، ایجاد فضای بازی کودکان و اصلاح معابر تبدیل به پاتوق محله درکه شد.
توسعه یک بوستان قدیمی
احیا و توسعه بوستان هشترودی از دیگر پروژه‌های توسعه محله‌ای در منطقه یک بوده است. این بوستان در محله اوین و در ضلع شمالی میدان شهریاری و جنوب بزرگراه شهید چمران واقع شده است. بوستان هشترودی علاوه بر اهالی محله، به دلیل دسترسی آسان و قرار گرفتن بر سر راه نمایشگاه بین‌الملل با استقبال تهرانی‌ها مواجه بوده است.
به گفته محمدمحسن خندان، رئیس اداره پایش ارزیابی عملکرد معاونت برنامه‌ریزی شهرداری منطقه یک، این بوستان سال ۱۳۸۱ در زمینی به مساحتی حدود ۲ هزار و ۵۷۰ متر مربع احداث شد ولی به دلیل برپایی کارگاه عملیات عمرانی تقاطع غیرهمسطح چمران-یمن در آن، بخشی از این بوستان در سال‌های گذشته تخریب شد. سال ۱۳۹۹ در قالب پروژه‌های توسعه محله‌ای مساحت بوستان افزایش یافت و بخش تخریب شده بهسازی و نوسازی شد. شهرداری سرویس بهداشتی پارک را نوسازی و معابر داخل پارک را کفسازی کرده است. همچنین سیستم روشنایی پارک را افزایش داده و با نصب مبلمان شهری و ست ورزشی فضای پارک را برای اهالی مناسب‌تر کرده است.
اصلاح میدان قدیمی محله
میدان باغ شاطر در مرکز محله باغ شاطر یکی از محلات دربند است. این میدان به دلیل وجود مراکز خدماتی، تجاری و ایستگاه‌‌های وسایل حمل و نقل عمومی نیاز به بهسازی داشته است. به گفته رئیس اداره پایش ارزیابی عملکرد معاونت برنامه‌ریزی شهرداری منطقه یک، مطالعات مربوط به بهسازی میدان باغ شاطر توسط دفتر توسعه محلی و با همکاری شورایاران و اهالی محله به انجام رسیده و محدوده‌ای حدود ۱۵۰۰ متر مربع مورد مطالعه و بازنگری قرار گرفته است. سال ۱۳۹۹ شهرداری در قالب پروژه‌های توسعه محله‌ای و با تکیه بر مطالعات انجام شده دست به اصلاح هندسی و بهسازی محیطی این میدان زده و کار کفسازی، بهسازی پیاده‌راه‌های اطراف میدان، تأمین روشنایی و نصب مبلمان شهری را در این میدان دنبال کرده است. همچنین شهرداری در ضلع شرقی میدان با توسعه فضای سبز و نصب مبلمان شهری پاتوقی محلی را برای معاشرت و گذران اوقات فراغت اهالی احداث کرده است.
از بهسازی کوچه مسجد تا برپایی کوچه‌های دوستی
بهسازی محیطی مسجد میری، یکی از مساجد قدیمی محله باغ شاطر از دیگر اقدامات شهرداری در سال ۱۳۹۹ بوده است. محمدمحسن خندان، رئیس اداره پایش ارزیابی عملکرد معاونت برنامه‌ریزی شهرداری منطقه یک می‌گوید: «مسجد میری از جمله مساجدی است که اهالی محله در ایام مختلف سال به خصوص در ماه محرم مراسم‌های مذهبی را در آن برپا می‌کنند. بعد از پیگیری‌های هیات امنای مسجد، شورایاران و اهالی محله طرح بهسازی این مسجد توسط دفتر نوسازی و زیباسازی شهرداری تهران تهیه شد.» شهرداری در سال ۱۳۹۹ حدود ۶۰۰ متر مربع از مسیر ورودی‌های این مسجد را سنگفرش و ورودی پشتی مسجد را که محل ورود دسته‌های عزاداری در ماه محرم است، بهسازی کرده. همچنین با نصب پایه‌های روشنایی و هدایت آب‌های سطحی و ایزولاسیون دیوارهای قدیمی مسجد، این مکان را برای استفاده اهالی ایمن‌تر کرده است.
همچنین شهرداری با کمک تیمی از دانشجویان هنر، دو کوچه مرادی و نشاط در محله قیطریه را رنگ‌آمیزی کرده است. به گفته محمد محسن خندان، ۱۵۰ مترمربع از جداره‌های این کوچه‌ها رنگ‌آمیزی و ۷۵۰ متر مربع از آن‌ها سیمانکاری شده است. در این کوچه‌ها بیش از ۳۱ پلاک مسکونی وجود دارد.
۱۳ خرداد ۱۴۰۰ – روزنامه چندرسانه‌ای دروازه تهران
