شهرداری تهران در راستای توسعه محلات شهر دست به اجرای پروژه‌هایی در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران در سال ۱۳۹۹ زده است. دروازه تهران در سلسله گزارش‌هایی به این پروژه‌های محله محور پرداخته و از نحوه اجرای آن‌ها در مناطق مختلف تهران گزارش‌هایی تهیه کرده است. این بار به منطقه ۱۹ تهران و پروژه‌های توسعه محله‌ای این منطقه رفته‌ایم.

اجرای ۸۵ پروژه توسعه محله‌ای در منطقه ۱۹

شهرداری منطقه ۱۹ در سال ۱۳۹۹ با اختصاص ۵۱ میلیارد تومان توانسته ۸۵ پروژه توسعه محله‌ای را تعریف و اجرا کند. این پروژه‌ها در راستای دستورالعمل‌های توسعه محله‌ای که از سوی شهرداری تهران ابلاغ شده به اجرا درآمده است. توسعه سرانه‌های فضای سبز، زیباسازی خیابان‌ها، ترمیم مجموعه‌های تفریحی و ورزشی و اصلاح هندسی معابر از جمله پروژه‌های مدنظر مدیران شهری برای این منطقه بوده است

به گفته نیما پروین، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری و امور شوراهای منطقه ۱۹، تمام این پروژه‌ها بر اساس نیازسنجی از شهروندان منطقه برنامه‌ریزی شده و به اجرا رسیده است. نهادهای مردمی، شورایان، سازمان‌های مردم‌نهاد، اصناف و تشکل‌ها نقش واسط میان شهروندان و شهرداری را ایفا کرده و نیاز شهروندان را به گوش مدیران شهری رسانده‌اند. شهرداری این نیازها را به شکل پروژه درآورده و اعتبار آن‌ها را تأمین کرده است تا نهایت در محلات منطقه به اجرا درآید.

سومین منطقه از نظر تعداد پروژه‌های محله‌ای در تهران

منطقه ۱۹ به لحاظ تعداد پروژه‌های توسعه‌ محله‌ای اجرا شده سومین منطقه تهران است. معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری و امور شوراهای شهرداری منطقه در این باره می‌گوید: «برآوردهای صورت گرفته در شهرداری نشان می‌دهد که به طور میانگین به ازای هر محله سه پروژه در کل محلات تهران انجام شده است. این در حالی است که در منطقه ۱۹ به ازای هر محله هشت پروژه توسعه محله‌ای به اجرا رسیده است.» پروین ادامه می‌دهد: «همچنین در کل شهر تهران به ازای هر محله دو میلیارد اعتبار برای پروژه‌های توسعه محله‌ای اختصاص داده شده است. در حالی است که برای پروژه‌های توسعه محله‌ای منطقه ۱۹ به ازای هر محله چهار میلیارد اعتبار اختصاص یافته است.» به گفته این مقام مسئول، در منطقه ۱۹ نزدیک به سه برابر متوسط سایر محلات تهران پروژه‌های توسعه محله‌ای تعریف و اجرا شده و به لحاظ اعتبار در مقایسه با سایر مناطق دو برابر بیشتر اعتبار به این پروژه تخصیص داده شده است.

چار‌ه‌ای برای گره گرافیکی خانی‌آباد نو

مهم‌ترین پروژه توسعه محله‌ای که یکی از اولویت‌های شهرداری در سال ۹۹ بوده، احداث خیابان شهامت است. این خیابان در ناحیه یک منطقه ۱۹ یکی از معابر مسدود منطقه بوده که حالا با بازگشایی آن گره ترافیکی منطقه کاهش پیدا کرده است. میلاد اکبری، شهردار ناحیه یک منطقه ۱۹ در این باره می‌گوید: «متوجه شدیم که زمینی متعلق به ارتش در این خیابان وجود دارد که با بازگشایی آن خیابان شهامت می‌تواند به طور کامل باز شود؛ بنابراین با جلساتی که با امیران ارتش برگزار کردیم، توانستیم به توافقی در رابطه با این خیابان دست یابیم. شهرداری با تملک زمین ارتش به مساحت تقریبی چهار هزار و ۲۰۰ مترمربع این خیابان را بازگشایی کرد.» خیابان شهامت اسفند ماه ۱۳۹۹ بازگشایی شد. حالا اهالی محله خانی‌آباد نو شمالی از طریق خیابان شهامت می‌توانند راحت‌‌تر در محله تردد کنند.

احداث معبر قالی‌شویی هم از دیگر اقداماتی ‌ست که گره ترافیکی اطراف بوستان ولایت را تا حدودی کاهش داده است.

بازگشایی معبر با حذف سازه‌های فرسوده

از دیگر پروژه‌هایی که اولویت شهرداری منطقه در سال ۹۹ بوده بازگشایی معبر شکوفه با عقب‌نشینی پاساژ توحید است. نیما پروین معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شوراهای منطقه ۱۹ درباره این پروژه می‌گوید: «پاساژ توحید از سنوات گذشته خیابان را اشغال کرده بود و گره ترافیکی ایجاد کرده بود. این پاساژ به دلیل فرسودگی بارها رأی ناایمنی از نهادهای مسئول دریافت کرده بود.» او ادامه می‌دهد: «شهرداری توانست با استفاده از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی این پاساژ را تخریب و نوسازی کند و معبر شکوفه را بعد از سالیان دراز بازگشایی کند.»

پیاده‌راه‌سازی شهرک وصال برای سهولت تردد ساکنان از دیگر اقدامات شهرداری در سال ۹۹ بوده است. شهرک وصال در قسمت جنوبی ناحیه یک منطقه ۱۹ نزدیک به هشت سال است که احداث شده اما معابر آن تا سال ۹۹ تکمیل و کف‌سازی نشده بود. به دنبال درخواست‌های مکرر اهالی، شهرداری کار ساخت پیاده‌راه‌های این شهرک را در دستور کار خود قرار داد. علاوه بر این ساخت بوستانی در این محله را در برنامه‌های توسعه محله‌ای قرار داده است.

مقبره‌ای برای پاسداشت شهدای منطقه

احداث دو باب مقربه الشهدا در بوستان شقایق و بوستان ۲۲ بهمن از دیگر پروژه‌های توسعه محله‌ای در منطقه ۱۹ است. شهردار ناحیه یک منطقه ۱۹ در رابطه با این پروژه می‌گوید: «در سنوات گذشته چند شهید گمنام در این بوستان‌ها دفن شده بودند و درخواست اهالی منطقه این بود که بتوانیم مقبره‌هایی برای این شهدا احداث کنیم. مقبره الشهدای بوستان ۲۲ بهمن با استفاده از کمک‌های مردمی ساخته شده است.»

ساخت زمین‌های ورزشی و پاتوق‌های محلی

از دیگر پروژه‌های منطقه احداث ۱۰ قطعه زمین چمن در محلات منطقه ۱۹ بوده است. علاوه بر این ۵ قطعه زمین تنیس نیز در بوستان ولایت احداث شده است. به گفته معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شوراهای منطقه ۱۹، ساخت زمین‌های ورزشی در منطقه پیرو درخواست مکرر شهروندان برای افزایش سرانه ورزشی احداث شده است. این زمین‌های ورزشی بهمن ماه ۹۹ با حضور جمعی از اعضای شورای شهر و ورزشکاران افتتاح شده است.

ساخت پاتوق‌های محلی از دیگر اقدامات شهرداری در مناطق مختلف تهران بوده که در چارچوب پروژه‌های توسعه محله‌ای پنج پاتوق محله‌ای در سطح منطقه ۱۹ احداث شده است. پاتوق سهیل در خیابان سهیل ساخته شده تا فضایی را برای درنگ اهالی محله شهید کاظمی و دولت‌خواه ایجاد کند. این اقدام بخشی از مداخلات شهرداری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی این دو محله بوده است. معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شوراهای منطقه می‌گوید: «محلات شهید کاظمی و دولت‌خواه به دلیل داشتن آسیب‌های اجتماعی فراوان، نیازمند مداخلات پررنگ شهرداری هستند. هرچقدر بتوانیم تغییرات کالبدی در این منطقه را افزایش دهیم و این تغییرات کالبدی را با مداخلات اجتماعی و فرهنگی همراه کنیم از سطح آسیب‌های اجتماعی این محلات کاسته خواهد شد. شروع این تغییرات کالبدی در این محلات از احداث پاتوق محلی آغاز شده است.»

محله‌گردی با دوچرخه

ساخت مسیر دوچرخه‌سواری از دیگر پروژه‌های توسعه محله‌ای شهرداری منطقه ۱۹ در سال ۹۹ بوده است. به گفته معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شوراهای منطقه احداث ۱۰ کیلومتر طولی میسر دوچرخه از تکالیف شهرداری منطقه ۱۹ در سال ۱۳۹۹ بوده است. دو هزار متر از کل مسیرهای دوچرخه‌سواری احداث شده در منطقه به مسیر دوچرخه‌سواری بوستان شریعی اختصاص دارد. نیما پروین می‌گوید: «مسیر دوچرخه‌سواری بوستان شریعتی از مترو شریعتی آغاز می‌شود، از بوستان شریعتی عبور می‌کند و در خیابان مطهری نزدیک به بازار پارچه فروشان احسانی پایان می‌یابد.» به گفته او، این مسیر دوچرخه از سیاست‌های شهرداری تهران در راستای تشویق شهروندان برای استفاده از وسایل نقلیه پاک است. در این راستا شهرداری منطقه به تکلیف خود که احداث ۱۰ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری بوده عمل کرده است.

کوچه‌های دوستی از دیگر پروژه‌هایی است که شهرداری منطقه در کوچه سرو محله نعمت آباد آن را دنبال کرده است. کوچه رنگی سرو حالا شکل و شمایل تازه‌ای به خود گرفته و رنگ‌ها حال و هوای دیگری به این کوچه بخشیده‌اند. پروژه‌های توسعه محله‌ای در تهران با هدف پیوند دوباره شهر با شهروندانش در دوره جدید مدیریت شهری به اجرا درآمده است. مدیریت شهری سعی دارد تا با این پروژه‌های کوچک مقیاس بتواند بر کیفیت زندگی مردم در محله‌ها تأثیرگذار باشد.