زهرا داستانی

نزدیک به ۳۰ و اندی سال بود که تهرانی‌ها محله گیشا را با پلی به خاطر می‌آوردند که از روی اتوبان چمران می‌گذشت. پلی که گرچه حالا نبودش به چشم تهرانی‌ها می‌آید اما جایش را زیرگذر نصر گرفته است. زیرگذری که بیش از پل گیشا توانسته گره از کار ترافیک تهران باز کند.

مدت‌ها بود که ترافیک  پل گیشا به یکی از مشکلات ساکنان این محله و شهروندانی تبدیل شده بود که به واسطه این پل به غرب تهران دسترسی پیدا می‌کردند. پل تنهاامکان عبور ماشین‌ها در دو خط عبوری را داشت و همین باعث تجمع ماشین‌ها در ورودی پل می‌شد. این پل از اولین پل‌های نوین شهر تهران به حساب می‌آید که سال ۱۳۵۳ به مناسبت بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران برپا شد . از پل در ابتدا به عنوان پل موقت یاد شد اما پل آنقدر باقی  تا کسانی که این سال‌های اخیر از پل استفاده می‌کردند به شکل مشخص مستهلک شدن آن در می‌یافتند.

خداحافظی تهران با پل گیشا چگونه رقم خورد؟

مشکل ترافیک پل گیشا از یک طرف و خرج و مخارج بازسازی این پل از سوی دیگر باعث شد تا تصمیم به جمع‌آوری و حذف این پل و ساخت زیرگذری با ۳ خط عبوری در هر باند به جای آن گرفته شود. تصمیم که اگرچه در سال ۱۳۹۳ گرفته شد و در همان سال‌‌ عملیات اجرای پروژه کلید خورد اما ۵ سال زمان برد تا این پروژه تکمیل شود.زمانی که در پاییز سال ۹۷ مدیرت جدید شهرداری سکان مدیریت شهری را به عهده گرفت تنها درحدود ۱۵ درصد از پروژه پیش رفته بود.

اواخر خردادماه سال ۹۸ بود که عملیات جمع‌آوری پل ۶۰۰ متری گیشا که دارای ۲۳ دهانه و بیش از ۹۷۰۰ متر مربع سطح عرشه بود، آغاز شد. کار جمع‌آوری بلندترین پل‌ فلزی سواره‌رو تهران با وجود مشکلاتی که برای تهرانی‌ها و اهالی محله گیشا به وجود آورده بود، در یک بازه زمانی ۲۳ روزه و در یک سوم زمان برآورد شده به سرانجام رسید و آخرین قطعه عرشه پل در ۲۲ تیرماه طی مراسمی با حضور پیروز حناچی شهردار تهران جمع‌آوری شد.

براساس گزارش معاونت فنی و عمران شهرداری تهران، کار برچیده شدن پل خاطره‌انگیز تهران با ۲۲۴ شاه تیر ۲۴ متری و ۵۰ عدد ستون را ۱۰ اکیپ اجرایی در ۳ شیفت کاری انجام داده‌اند . برای جابجایی قطعات این پل ۳۲۰۰ تنی، ۵۰۰ سرویس حمل و نقل سریع پای کار آمده‌اند. این در حالی بود که در همه این مدت رفت آمد ماشین‌ها و شهروندان در اطراف پل قدیم در جریان بود.

تولد زیرگذری به نام کوی نصر  

«زیرگذر نصر» اگرچه به اندازه پل گیشا در دهان تهرانی‌ها خوب نمی‌چرخد اما حالا مسیر گذر ۴ هزار وسیله نقلیه در ساعت است. زیرگذری که پس از جمع‌آوری کامل پل گیشا کار و ساخت و سازش در محل سازه قبلی آغاز شد و در اسفند ۹۸ به بهره‌برداری رسید. متعادل ساختن ترافیک که قبلا در نتیجه عرض کم پل گیشا با اختلال روبرو بود، یکسان سازی حرکت در بزرگراه جلال آل احمد و انطباق آن با معابر مرتبط از مهمترین اهداف اجرای زیرگذر کوی نصر بود . به همین منظور برای زیر گذر ۳ خط عبوری  در هر یک از باندهای شمالی و جنوبی و به طول حدود یک و نیم کیلومتر طراحی شد.

بازنگری و اصلاح پروژه کوی نصر

بازنگری و اعمال مطالعات مهندسی ارزش، رفع ۱۰ ایراد اساسی در طرح اولیه زیرگذر کوی نصر را به دنبال داشت. اصلاح مسیر دسترسی بزرگراه شهید چمران به خیابان گیشا که در طرح اولیه به صورت یک زیرگذر روباز با عرض ۷ متر و عمق ۶ متر طراحی شده بود یکی از نتایج مهم این بازنگری بود. ایرادی که می‌توانست علاوه بر اختلال در تردد عابران پیاده، کیفیت زندگی در بلوک‌های ساختمانی شمال این معبر را به شدت کاهش دهد.

حذف مسیر دسترسی زیرگذر کوی نصر به خیابان گیشا که با هدف جلوگیری از  برهم خوردن تعادل خطوط ترافیکی و پس زدن ترافیک در مسیر زیرگذر انجام شده از دیگر اصلاحات صورت گرفته در طرح اولیه پروژه است. اصلاحات اعمال شده در طرح احداث زیرگذر کوی نصر که با موافقت پلیس راهور تهران تصویب شد ۶۰ میلیارد تومان هزینه‌های اجرایی را کاهش داد تا در کل هزینه ساخت زیرگذر به حدود ۸۰ میلیارد تومان برسد.

حالا که چندین ماه از تکمیل و بهره‌برداری زیرگذر کوی نصر در تهران می‌گذرد مدیران شهری می‌گوید بهره‌برداری از زیرگذر کوی نصر، تاثیر بسزایی روی عملکرد ترافیکی تقاطع‌های مرتبط به ویژه تقاطع غیرهمسطح بزرگراه شهید گمنام با خیابان کارگر داشته و توانسته تا حدودی به روان شدن ترافیک حتی در ساعات اوج ترافیک کمک کند. حالا می‌ماند ایده‌هایی برای زیبا سازی و نور پردازی این سازه زیر زمینی تا بتواند هم پای پل قدیمی به مکانی خاطره ساز در شهر تبدیل شود.